บันทึกอนุทิน
วิชา การจัดประสบการณ์ศิลปะสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย
วัน/เดือน/ปี 4-5 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2558
ครั้งที่ 4 กลุ่มเรียน 102 วันพุธและวันพฤหัสบดี
เวลาเข้าเรียน วันพุธ 8.30-10.10 น. , วันพฤหัสบดี 12.20-15.00 น.
วันพุธ ที่ 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2558
วัสดุ อุปกรณ์ สำหรับงานศิลปะเด็กปฐมวัย
วัสดุที่ใช้ในงานศิลปะ
- วัสดุ คือ สิ่งที่ใช้แล้วหใดไป เช่น กระดาษ สี กาว ฯลฯ
วัสดุที่ใช้ในการทำผลงานทางศิลปะอาจเป็นวัสดุที่มีขายทั่วไปหรือเป็นวัสดุจากธรรมชาติหรือที่มีในท้องถิ่นและเหมาะสมกับวัยและวุฒิภาวะของเด็ก หลีกเลี่ยงวัสดุที่เป็นอันตรายกับเด็ก เช่น วัสดุที่มีปลายแหลม คม แตกหักง่าย ภาชนะที่เคยบรรจุสารเคมี หรือน้ำยาต่างๆ ที่ยังอาจติดค้างหรือมีกลิ่นระเหยที่เป็นอันตรายต่อเด็ก
วัสดุที่ใช้ในงานศิลปะของเด็กปฐมวัย
- กระดาษ เป็นวัสดุที่สามารถนำมาใช้สร้างสรรค์ผลงานทางศิลปะได้อย่างกว้างขวาง เพราะ หาง่าย ราคาไม่แพง เป็นวัสดุที่เด็กคุ้นเคย เช่น กระดาษวาดเขียน กระดาษปรู๊ฟ กระดาษโปสเตอร์สีต่างๆ กระดาษมันปู กระดาษจากนิตยสารที่ไม่ใช้แล้ว เป็นต้น
- การนำกระดาษมาใช้กับเด็กครูควรคำนึงถึงความเหมาะสมในการใช้งานของกิจกรรมนั้นๆ เพื่อจะได้งานที่ดี สวยงามและเหมาะสม ไม่ควรใช้กระดาษที่มีราคาแพงจนเกินไป
- กระดาษวาดเขียน ซึ่งมีความหนาไม่เท่ากัน ที่เรียกเป็นปอนด์ มี 60 80 100 ใช้ได้ดีกับงานวาดรูประบายสีทุกชนิดสำหรับเด็ก
- กระดาษโปสเตอร์ มีทั้งชนิดหน้าเดียวและสองหน้า ทั้งหนาและบาง สีสดใส หลากสี ราคาค่อนข้างแพงใช้ในงานตัด ประดิษฐ์เป็นงานกระดาษสามมิติเป็นส่นมาก
- กระดาษมันปู เป็นกระดาษผิวเรียบมันด้านหนาด้านหลังเป็นสีขาว มีสีทุกสี เนื้อบาง เหมาะกับการทำศิลปะประเภทฉีก ตัด พับ ปะกระดาษ
- กระดาษจากนิตยสาร เป็นกระดาษที่เหมาะในการนำมาใช้กับเด็กๆ เพราะไม่ต้องซื้อหาเพียงแต่สะสมไว้ ซึ่งสามารถใช้แทนกระดาษมันปูได้เป็นอย่างดี
- กระดาษหนังสือพิมพ์ เป็นกระดาษที่ใช้ได้เช่นเดียวกับกระดาษนิตยสาร แต่จะบางกว่าแต่หมึกอาจเลอะมือเด็กได้มากกว่าแต่ก็มีขนาดใหญ่ใช้ในการรองปูโต๊ะหรือพื้รกันเปื้อนใช้ในงานที่ต้องการกระดาษชิ้นใหญ่ๆ เช่น การทำหุ่นตัวใหญ่ๆ
สีที่ใช้ในงานศิลปะของเด็กปฐมวัย
- สี เป็นวัสดุที่ดึงดูดความสนใจของเด็กเป็นอย่างมาก สีที่ใช้ในงานศิลปะของเด็กปฐมวัย เช่น สีเทียน สีฝุ่น สีโปสเตอร์ สีผสมอาหาร สีจากธรรมชาติต่างๆ สีแต่ละชนิดมีคุณสมบัติและข้อบ่งใช้ที่แตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับกิจกรรมแต่ละประเภทที่จัดให้กับเด็ก
- สีเทียน ( Caryon ) คือสีที่ผสมกับขี้ผึ้งแล้วทำเป็นแท่ง มีหลายสีหลายขนาด สีเทียนที่ดีควรมีสีสด ไม่มีไขเทียนมากเกินไป สีเทียนที่มีราคาถูกมักมีส่วนผสมของขี้ผึ้งมากกว่าเนื้อสี เมื่อนำมาใช้จะได้สีอ่อนๆ ใสๆ ไม่ชัดเจน มีเทียนไขเกาะกระดาษหนา ควรเลือกชนิดที่มีเนื้อสีมากกว่าเนื้อเทียน มีสีสด แท่งโต เพื่อเด็กหยิบจับถนัดมือกว่าแท่งเล็กและไม่หักง่าย หากซื้อเป็นกล่องควรเปิดดูที่มีสีสดๆ สีเข้มๆมากกว่าสีอ่อนๆ ถ้าไม่มีสีขาวเลยจะดีกว่า เพราะเด็กใช้สีขาวน้อย
- สีชอล์กเทียน ( oil pasteal ) เป็นสีที่มีราคาแพงกว่าสีเทียนธรรมดา โดยทั่วไปคล้ายสีเทียนเป็นสีชอล์กที่ผสมน้ำมันหรือไข สีสดใส เนื้อนุ่ม สีหนา เมื่อระบายด้วยสีชนิดนี้แล้ว สามารถใช้เล็บ นิ้วมือ หรือกระดาษทิชชู ตกแต่ง เกลี่ยสีให้เข้ากันคล้ายรูปที่ระบายด้วยสีน้ำมัน สีชอล์กมักจะทำเป็นแท่งกลมเล็กๆ และมีสีมากเกินไปเหมาะสำหรับเด็กโตมากกว่าเด็กเล็ก
- สีเทียนพลาสติก ( plastic crayon ) ผลิตขึ้นจากสีและพลาสติกผสม ทำเป็นแท่งเล็กๆ แข็ง มีสีสดหลายสี ใช้ระบายสีง่าย เหลาได้เหมือนดินสอจึงสามารถระบายในส่วนที่มีรายละเอียดได้และสามารถใช้ยางลบธรรมดาลบบางส่วนที่ไม่ต้องการออกได้ แต่มีราคาแพงมาก
- สีเมจิ ( water color ) บรรจุเป็นด้ามคล้ายปากกามี 2 ชนิด คือชนิดปลายแหลมและปลายตัด เป็นสีที่สว่างสวยงามและสดใส เหมาะสำหรับการขีดเขียนลายเส้นหรือการเขียนตัวหนังสือแต่อาจไม่เหมาะสำหรับเด็กระบายสีเนื้อที่กว้าง แต่เด็กเล็กๆจะชอบเพราะใช้สะดวก สีสด แห้งเร็ว ถ้าเปื้อนล้างออกง่าย
- ปากกาปลายสักหลาด ( felt pen ) บางทีเรียก ปากกาเคมี เป็นปากกาพลาสติก ปากเป็นสักหลาดแข็ง ภายในบรรจุด้วยหลอดสี เมื่อเขียนหมึกจะไหลซึมผ่านปากสักหลาดมาสู่พื้นกระดาษให้สีสดใสมาก ไม่เหมาะในการระบายพื้นที่กว้าง ถ้าทิ้งไว้นานๆ สีจะซีดเร็ว ควรให้เด็กสวมปลอกปากกาทุกครั้งที่เขียนเสร็จ
- ดินสอ ( pencil ) เด็กๆ ส่วนมากอยากใช้ดินสอในการวาดรูปเหมือนผู้ใหญ่ทำกัน แต่อย่างไรก็ดีไม่ควรใช้ดินสอเป็นเครื่องมือในการวาดรูปสำหรับเด็กอายุต่ำกว่า 7 ปี เพราะการแสดงออกตามธรรมชาติของเด็กจะหดหายไป
- ดินสอสี ( color pencil ) หรือสีไม้ ดินสอสีก็เช่นเดียวกับดินสอ คือเหมาะสำหรับเด็กโตๆ มากกว่าเด็กเล็กๆ เพราะนอกจากจะหัก ทู่ง่าย ต้องเหลาบ่อยๆ มีราคาแพงมากเมื่อเทียบกับเทียนหรือสีประเภทผสมน้ำ
- สีประเภทนี้ ได้แก่ สีฝุ่น สีน้ำ สีโปสเตอร์ สีผสมอาหาร สีพลาสติกผสมน้ำ ฯลฯ สีแต่ละประเภทมีลักษณะเฉพาะ
- สีฝุ่น ( tempera ) หรือสีผง ทึบแสง มีหลายสี ใช้ผสมน้ำให้ใสข้นเป็นครีมอาจผสมกาวหรือแป้งเปียกด้วย ขึ้นอยู่กับงานแต่ละชนิด มีราคาถูกกว่าสีประเภทอื่น เก็บไว้ใช้ได้นาน มีขายตามร้านเครื่องเขียนทั่วไป เวลาใช้ต้องผสมกับของเหลวที่เหมาะสม นอกจากน้ำแล้วก็มน้ำนม น้ำแป้งและน้ำสบู่
- สีโปสเตอร์ ( poster color ) ก็คือสีฝุ่นที่ผลิตบรรจุขวดขายเป็นสีทึบแสงมีหลายสีใช้ผสมน้ำเป็นสีที่ผสมเสร็จเรียบร้อยแล้วพร้อมใช้เลย ลักษณะคล้ายครีมมีราคาแพงกว่าสีฝุ่นเป็นสีที่เด็กๆ ใช้ง่าย แต่ถ้าต้องการสีอ่อนๆ จะผสมน้ำไม่ได้จะต้องใช้สีขาวผสมจะได้สีอ่อนระบายได้เรียบ
- สีน้ำ ( water color ) เป็นสีโปร่งแสง ไหล ผสมกลมกลืนง่าย สามารถใช้ในส่วนที่เป็นรายละเอียดได้ มีทั้งที่เป็นหลอดและก้อน ใช้กับพู่กันกลมหรือพู่กันแบนขนนุ่มช่วยระบาย น้ำเป็นตัวละลายให้ได้สีเข้มหรือเจือจางต่างกันออกไป เด็กเล็กๆ มักจะไม่ค่อยชอบใช้สีน้ำ เพราะเด็กช่วงนี้หากใช้สีน้ำในช่วงนี้เด็กจะต้องคอยใช้พู่กันจานสีอยู่เสมอจึงวาดได้ ทำให้กระดาษเป็นรอยจุดๆ เส้นต่างๆจะไหลไปถึงกัน ทำให้ภาพไม่ชัดเจน จนในที่สุดก็ดูไม่รู้เรื่องทำให้เด็กเบื่อเพราะควบคุมสียากจึงเหมาะกับเด็กโตมากกว่าเด็กเล็ก
- สีพลาสติก ( plastic or acrylic ) มีขายตามร้านวัสดุก่อสร้างบรรจุในกระป๋องหลายขนาดและแบบในหลอด ราคาสูง มีเนื้อสีข้น ระบายได้เนื้อสีหยาบ มีกลิ่น เหมาะกับงานใหญ่ที่ไม่ต้องใช้รายละเอียดมากนัก สามารถใช้แทนสีฝุ่นหรือสีน้ำได้ ข้อเสียคือ แปรงหรือพู่กันจะต้องจุ่มไว้ในน้ำเสมอขณะที่พักการใช้ชั่วคราวและจะต้องล้างอย่างดีหลังจากเลิกใช้แล้ว เนื่องจากสีมีคุณสมบัติแห้งเร็วจะทำให้พู่กันหรือแปรงแข็งใช้ไม่ได้
- สีจากธรรมชาติ จะเป็นสีที่ได้จากผัก ผลไม้ ดอกไม้ ใบไม้ ลำต้น รากหรือเปลือกของพืช ดิน ฯลฯ เป็นสีที่ไม่สารเคมีเจือปนจึงไม่เป็นอันตรายแก่เด็กอย่างไรก็ตามสีจากธรรมชาติบางชนิดก็อาจเป็นอันตรายที่เกิดจากอาการแพ้ในรูปแบบต่างๆได้
วัสดุในการทำศิลปะ
- กาว กาวที่เหมาะสมกับเด็กมากที่สุดคือ กาวที่กวนเองจากแป้งมันหรือแป้งข้าวเหนียว เรียกว่า แป้งเปียก ราคาถูกใช้ง่ายได้ง่ายกว่ากาวชนิดอื่นๆ ไม่เหนียวเหนอะ หรือยืดยาวเป็นเส้น ล้างออกง่าย นอกจากนี้ยังมีกาวน้ำและกาวลาเท็กซ์ ส่วนกาวถาวรหรือนิยมเรียกกันว่า กาวตราช้าง ที่ต้องการความติดแน่น คงทน หากติดมือจะล้างออกยากต้องแช่และล้างในน้ำอุ่นเหมาะสำหรับผู้ใหญ่
- ดินเหนียว หรือดินตามธรรมชาติมีมากในต่างจังหวัด ขุดหาได้ทั่วไปมีความนิ่มเหนียว นำมาใช้ปั้น ตากแห้งหรือเผาเป็นเครื่องปั้นดินเผาได้ ระบายสีได้
- ดินน้ำมัน เป็นดินที่มีส่วนผสมของน้ำมันอยู่ มีกลิ่นแรง เนื้อนิ่มเมื่อโดนความร้อนและแข็งได้เมื่อเจออากาศเย็น เหนียวติดมือไม่เหมาะกับเด็กเล็กๆ
- ดินวิทยาศาสตร์ มีลักษณะนิ่ม มีหลายสี ไม่เหนียวติดมือเหมือนดินน้ำมันและมักจะไม่มีสารเคมีที่เป็นอันตรายเจือปนจึงเหมาะสำหรับเด็ก
อุปกรณ์ที่ใช้ในงานศิลปะ
- อุปกรณ์ คือ เครื่องมือที่ใช้ในการทำงาน เป็นสิ่งที่ไม่หมดเปลืองไปแต่มีอายุในการใช้งานยืนนานตามชนิดหรือคุณภาพของสิ่งนั้น ๆ
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับสี
1. สีเป็นองค์ประกอบของศิลปะที่มีอิทธิพลต่อความรู้สึกมากกว่าองค์ประกอบชนิดอื่น
2. สีเป็นวัตถุที่ได้จากธรรมชาติหรือจากที่มนุษย์สังเคราะห์ขึ้นมา
- สีจากธรรมชาติ เช่น สีของดอกไม้ ใบไม้ ผล ราก ลำต้น
- สีจากการสังเคราะห์ขึ้นมา เช่น สีน้ำ สีโปสเตอร์ สีอะคริลิก สีฝุ่น สีน้ำมัน สีทาบ้าน สีพลาสติก ฯลฯ
ทฤษฎี ( Theory of colors )
สีขั้นที่ 1
สีขั้นที่ 2
![]() |
สีขั้นที่ 2 |
![]() |
สีขั้นที่ 3 |
อิทธิพลของสีที่ให้ความรู้สึก
- สีเหลือง ร้อนและเย็น สว่าง เลื่อมใส น่าศรัทธา สดชื่น
- สีแดง ร้อนรุนแรง ตื่นเต้น เร้าใจ
- สีเขียว เย็น เจริญงอกงาม สดชื่น
- สีน้ำเงิน เย็น สวบเงียบ ความมั่นคง ความอุดมสมบูรณ์
- สีม่วง เศร้า ลึกลับ ร้อนและเย็น มีเสน่ห์
- สีส้ม ร้อน รุนแรง ตื่นเต้น
- สีน้ำตาล ความแห้งแล้ง น่าเบื่อหน่าย
- สีดำ เศร้า มืด หนักแน่น น่ากลัว
- สีเทา สงบ สบายใจ เคร่งขรึม
- สีขาว สะอาด บริสุทธิ์ เรียบง่าย สว่าง
- สีฟ้า สว่าง มีชีวิตชีวา
- สีชมพู ร่าเริง สดใส
วันพฤหัสบดี ที่ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2558
อาจารย์ให้นักศึกษาทำกิจกรรม ดังนี้
กิจกรรม : วาดรูปสิ่งไม่มีชีวิต
กิจกรรม : วาดรูปสิ่งมีชีวิต
รวมผลงาน 5 ผลงาน
อาจารย์พูดถึงผลงาน
การนำไปประยุกต์ใช้
สามารถเลือกใช้วัสดุอุปกรณ์ในงานศิลปะที่จะจัดทำกับเด็กได้อย่างเหมาะสมและสามารถนำกิจกรรมที่ทำไปปรับใช้ในการเรียนสอนกับเด็กได้โดยปรับเปลี่ยนกิจกรรมให้มีความง่ายขึ้น เด็กสามารถทำได้ และควรเลือกกิจกรรมให้เหมาะสมตรงตามพัฒนาการของเด็กปฐมวัย
สามารถเลือกใช้วัสดุอุปกรณ์ในงานศิลปะที่จะจัดทำกับเด็กได้อย่างเหมาะสมและสามารถนำกิจกรรมที่ทำไปปรับใช้ในการเรียนสอนกับเด็กได้โดยปรับเปลี่ยนกิจกรรมให้มีความง่ายขึ้น เด็กสามารถทำได้ และควรเลือกกิจกรรมให้เหมาะสมตรงตามพัฒนาการของเด็กปฐมวัย

- ตนเอง : เข้าเรียนตรงต่อเวลา แต่งกายเรียบร้อย ตั้งฟังเนื้อหาที่อาจารย์สอน และตั้งใจวาดรูประบายสี ซึ่งค่อนข้างพอใจกับผลงานที่อออกมา
- เพื่อน : เข้าเรียนตรงต่อเวลา แต่งกายเรียบร้อย ตั้งใจฟังเนื้อหาที่อาจารย์สอนและผลงานเพื่อนๆทุกคนมีความสวยงาม แต่ละคนก็จะมีการเลือกรูปวาดระบายสีที่แตกต่างกันออกไป
- อาจารย์ : เข้าสอนตรงต่อเวลา แต่งกายสุภาพเรียบร้อย มีการเตรียมการสอนมาเป็นอย่างดี อาจารย์อธิบายรายละเอียดของเนื้อหาได้ชัดเจนและอธิบายการทำกิจกรรมได้เข้าใจ บรรยากาศการเรียนสนุกสนาน มีกิจกรรมที่หลากหลายให้นักศึกษาทำ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น